Hoofdpijn bij kinderen
Helaas komt hoofdpijn bij kinderen steeds meer voor. Het is momenteel zelfs de derde meest voorkomende chronische klacht bij kinderen. Chronisch wil zeggen dat de hoofdpijn 3 maanden of langer aanwezig is. De kinderen ervaren maandelijks, wekelijks of in sommige gevallen zelfs dagelijks hoofdpijn. Na buikpijn is hoofdpijn de meest voorkomende reden voor ziekmelding en schoolverzuim. Aanwezigheid van hoofdpijn heeft dus een grote impact op het dagelijks leven van kinderen.
Kinderfysiotherapie
Door de hoofdpijn ervaren kinderen vaak beperkingen in hun dagelijks leven. De aanwezigheid van de hoofdpijn bij het kind kan zelfs invloed hebben op het hele gezin. Vanwege de grote impact die de hoofdpijn kan hebben op het dagelijkse leven van het kind wordt er veel onderzoek gedaan naar hoofdpijnklachten. Zo ook binnen de fysiotherapie. Momenteel wijst onderzoek uit dat (kinder-) fysiotherapie kan helpen bij kinderen met (chronische) hoofdpijn. Tijdens de eerste afspraken brengt de kinderfysiotherapeut samen met het kind en de ouder(s)/verzorger(s) alle factoren die van invloed zijn op de hoofdpijn in kaart. Dat doen we door middel van vragen, testen en het bijhouden van een hoofdpijndagboek. De uitkomsten hiervan bespreken we uitgebreid. Vervolgens start de kinderfysiotherapeut de behandeling van het kind. Meer informatie over de behandelmethode is terug te lezen bij 'Behandeling' onderaan deze pagina.
Soorten hoofdpijn
Hoofdpijn is onder te verdelen in primaire en secundaire hoofdpijn. Secundaire hoofdpijn is hoofdpijn die wordt veroorzaakt door een andere oorzaak zoals een infectie, vochttekort of een doorgemaakt trauma (bijvoorbeeld een ongeluk). Als hoofdpijn op zichzelf staat wordt er gesproken over primaire hoofdpijn. Primaire hoofdpijn kent ook weer verschillende soorten. De meest voorkomende soorten zijn spanningshoofdpijn en migraine.
Spanningshoofdpijn
Spanningshoofdpijn is de meest voorkomende vorm van hoofdpijn. De oorzaak is vaak een combinatie van verschillende factoren bij elkaar. Deze factoren kunnen per kind verschillen. Spanningshoofdpijn is te herkennen aan de volgende symptomen:
Het is een drukkende, doffe pijn
Aan beide kanten van het hoofd, soms ook het gevoel van een strakke band om het hoofd.
De pijn wordt niet erger door lichamelijke activiteiten zoals wandelen of fietsen.
Migraine
Migraine kenmerkt zich door een matig tot ernstig kloppend of bonzend gevoel van het hoofd. De pijn kan zowel aan een als aan beide kanten van het hoofd aanwezig zijn. De pijn kan verergeren door bepaalde activiteiten. Soms ontwijken kinderen bepaalde activiteiten om te voorkomen dat de hoofdpijn weer op komt zetten.
Gevolgen van hoofdpijnklachten
Hoofdpijn bij kinderen heeft grote gevolgen voor het dagelijks leven. Door de aanwezigheid van hoofdpijn kan een kind in een negatieve spiraal terecht komen. Pijn zorgt ervoor dat kinderen minder actief zijn met als gevolg dat de conditie achteruitgaat. Door de afname van de belastbaarheid zal de pijn steeds sneller terugkomen en kan het kind steeds minder doen. De impact op het sociale leven is hierdoor vaak groot. Het schoolverzuim is hoog wat gevolgen heeft voor het leertraject. Daarnaast komt het soms voor dat kinderen minder sporten, minder afspreken met vrienden en uitjes missen. Kinderen en ouders ervaren vaak onbegrip vanuit school en sociale activiteiten. Niet alleen het kind zelf ondervindt de gevolgen van hoofdpijn. Ouders voelen zich vaak machteloos en passen soms het hele gezinsleven aan.
Kinderfysiotherapeutische behandeling
Onderzoek
Zoals gezegd zal de kinderfysiotherapeut de eerste afspraken besteden om uitgebreid onderzoek te doen naar de factoren die een rol spelen bij de hoofdpijn. De eerste afspraak zal bestaan uit een vraaggesprek om alle factoren goed in kaart te brengen. Dit gesprek zal ondersteunt worden met het invullen van diverse vragenlijsten. Ook zal er gevraagd worden om gedurende twee weken een hoofdpijndagboek in te vullen. Is dit recent al gedaan? Neem deze dan mee naar de afspraak, zo kan de kinderfysiotherapeut deze gelijk bekijken tijdens de intake. De tweede afspraak zal bestaan uit het doen van lichamelijk onderzoek. Er wordt dan zowel gekeken naar bewegingen die invloed hebben op de hoofdpijn als naar de algehele conditie. Dit laatste is belangrijk omdat kinderen soms bepekt worden in sporten door hun klachten. Als alle gegevens verzameld zijn zal de kinderfysiotherapeut dit met jullie bespreken. Er wordt dan samen met elkaar een behandelplan opgesteld.
Behandeling
Naast lichamelijk factoren spelen ook andere factoren een rol bij de aanwezigheid van hoofdpijn. Zo kunnen bijvoorbeeld ook de wijze van omgang met de pijn of de hoeveelheid prikkels die je zintuigen dagelijks verwerken een rol spelen. Deze factoren zullen stapsgewijs samen met de kinderfysiotherapeut worden aangepakt. De aard van deze factoren is bij ieder kind verschillend. Soms kan de kinderfysiotherapeut dit niet alleen en is het belangrijk andere hulpverleners te betrekken bij de behandeling. Denk hierbij aan de behandelend arts, psycholoog of leerkracht.
De kinderfysiotherapeut zal de behandeling inzetten op:
Pijnmanagement: het kind leert wat pijn is en op welke manier deze beïnvloedbaar is
Ontspanningstherapie: oefeningen gericht op ontspanning van het hele lichaam
Mobilisatietechnieken: zodat de beweeglijkheid van de nek- en schouderregio optimaal is
Verbetering algehele conditie: door middel van sport en speloefeningen
Het gedoseerd opbouwen van activiteiten in het dagelijkse leven van het kind
Prikkelverwerking: het kind leert welke prikkels mogelijk invloed hebben op de klacht
Vergoeding
Kinderfysiotherapie wordt volledig vergoed voor 18 behandelingen per kalenderjaar. Deze behandelingen kunnen aangevuld worden met de behandelingen uit het aanvullende pakket van de ouders. Voor een eerste afspraak is een verwijzing van een arts niet nodig maar wel gewenst.
